Deze publicatie is vooral gebaseerd op een studie van de private bank JPMorgan

Deze studie focust op de vraag waarom de dure energietransitie zo traag verloopt. De conclusie zal de media niet halen maar de ingewijden zullen er zeker hun voordeel mee doen!

De aanhef start met: “Toekomstige schok”.

Zonder schokbehandeling met decarbonisatie zullen de mensen langer dan ze willen vastzitten aan aardolie en andere fossiele brandstoffen. Wind- en zonne-energie bereiken elk jaar nieuwe hoogten, maar vertegenwoordigen nog steeds slechts 5% van het wereldwijd primair energieverbruik. In het energiedocument van dit jaar bespreken we waarom het koolstofarm maken zo lang duurt:  Transmissieobstakels, industrieel energieverbruik, de gigantische behoefte aan mineralen, de strenge vereisten voor het transport en de opslag, en de trage technologische evolutie van de elektrische voertuigen (EV).

Andere onderwerpen zijn onze olie- en gasvisies, de energieagenda van president Biden, China, de stroomstoring in Texas en vragen van klanten over geëlektrificeerde scheepvaart, duurzame vliegtuigbrandstoffen, energiezuinige kernenergie, stroom, waterstof en koolstofboekhouding.”

Hernieuwbare energie is de Heilige Graal. De onweerstaanbare verleiding van ‘gratis energie’ breidt zich uit, ongeacht de enorme infrastructuur en de landoppervlakte die nodig is om een ​​energiebron met een lage dichtheid op te vangen. De prijs voor "gratis brandstof" is duur onderhoud, dure transmissie, extra stabiliteitskosten en nog niet te schatten opslagkosten (of een heel nationaal reservenet voor "back-up?").

Het IEA ( internationaal energieagentschap) is (te) optimistisch en verwacht een snelle afname van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen,  gedeeltelijk doordat "Big Oil" -bedrijven tegelijk subsidie slurpende "Big Energy"-bedrijven werden. De politiek-gestuurde verplichting om over te schakelen op e-voertuigen zal het verbruik van elektriciteit sterk doen toenemen, ook al hebben heel veel mensen problemen omwille van de kostprijs én de beperkingen.

Over het falen van de voorspellingen van de gerenommeerde instituten en organisaties over de laatste 50 jaar.

Waarom zou dit met de EU Green Deal anders verlopen?

USA onder de ambitieuze president Biden

Verschillende bekende instellingen en organisaties hebben inde loop van de voorbije decennia (voor de USA) voorspellingen gedaan die al te optimistisch waren:

Onderstaande figuur toont de ambities van Biden voor het terugdringen van broeikasgassen. Duidelijk is dat gezien de al geleverde inspanningen in het verleden ( rechtse figuur) het nagenoeg onmogelijk is om over de resterende 10 jaar viermaal sneller af te bouwen dan in de laatste 15 jaar. Hierop wordt verder ingegaan.

De Westerse wereld heeft het gebruik van primaire energie enorm afgebouwd en zal dit verder doen ( figuur onder links) terwijl vooral het Verre Oosten nog 6 maal sneller zal groeien. Het gevolg is dat de globale energie-efficiënte zal toenemen ( dalende blauwe curve rechtse figuur) maar de totale uitstoot zal blijven stijgen. Afbouw van CO2 op wereldschaal is een utopie.

Op het gebied van de energietransitie werd een afbouw van fossiele brandstoffen opgetekend van 95% afhankelijkheid naar 85% op 50 jaar tijd en dat door toename van de nucleaire energie. Dit toont aan dat energieconversie traag verloopt en enorm veel kapitaal vraagt. De ambitie van het IEA ( internationaal energieagentschap) vraagt tegen 2040 een dubbele inspanning voor hernieuwbare energie op de helft van de tijd. Daarbij zal nog steeds meer dan 70% van de primaire energie fossiel zijn, en bijgevolg tegengesteld aan de ambities en zal fossiele energie nog steeds de primaire energiedrijver blijven. Het desinvesteren in fossiele brandstof zou wel even heel pijnlijk kunnen zijn, en de dalende kosten van hernieuwbaar en de bijhorende spectaculaire groei hebben in de periode 2000-2020 in totaliteit weinig bijgedragen ondanks de gigantische investeringskost.

Dit wordt duidelijk via de onderstaande figuren. Europa spant de kroon met momenteel 7% aandeel  maar is mijlenver verwijderd van de “zero carbon “ ambitie in 2050.

De VS samen met China en de EU zijn goed voor ongeveer de helft van het energieverbruik. Een beperkt overzicht geeft het verschillend verbruikspatroon aan zowel naar primaire energie als voor de verschillende sectoren. Duidelijk is dat transport op olie een beroep doet en 1/3 van het energieverbruik uitmaakt van de VS en de EU. Dit vervangen door EV op korte tijd lijkt utopisch.

Verenigde Staten : 80% is fossiel

China  

De olifant in de kamer is hoe de massale industriesector kan decarboniseren, met een   viermaal hoger industrieel energieverbruik en een tienmaal hoger kolengebruik dan de VS.

 

Vandaar de intentie om sterk in te zetten op nucleaire energie en hernieuwbare energie (PV) niet meer te subsidiëren.

Toch betekent kernenergie slechts 5% van het totale Chinese energieverbruik. China heeft op nucleair gebied voor de derde generatie  al een voorsprong genomen op Europa met een kopie van de EPR (European Pressurized Reactor). Eentje is al operationeel en de tweede wordt getest. De verst gevorderde EPR staat in Finland en is nog steeds niet in bedrijf.

Europese Unie.

De Europese Unie is het verst gevorderd op gebied van elektrificatie en de kolen/gas-verhouding is vergelijkbaar met die van de VS.

De volgende grafiek voor gas in de EU toont haar geopolitieke kwetsbaarheid. Indien de tendens aanhoudt zal Rusland binnenkort meer dan 50% van het gas leveren. Hoeft het te verwonderen dat Duitsland in tegenstelling tot de meeste EU-landen de relaties met Rusland wenst te verbeteren? De invoer van het duurder LNG gas vanuit de VS, Katar en Australië zal de kostprijs doen stijgen.

Toch is het interessant te vermelden dat Australië de grootste investeerder per inwoner is in hernieuwbare energie. Tegelijk wordt Australië ook getroffen door zware storingen die samengaan met de invoering van hernieuwbare energie.

 JP Morgan gaat verder “ De wereld maakt zich op om biljoenen dollars uit te geven om deze keer de vierde grote energietransitie te versnellen. Marktwaarderingen van hernieuwbare bedrijven schoten begin 2020 omhoog; Ik weet niet zeker of deze allemaal logisch zijn. Een voorbeeld: waarom steeg de totale waardering van de concurrerende grootvolume auto-industrie tot 70% aan marktwaarde over drie jaar eindigend in januari 2021? Een daaropvolgende aandelenverkoop reduceerde een deel van de winsten, maar de stijgingen sinds 2019 behoren nog steeds tot de grootste ooit. Hieronder vergelijken we de winst van hernieuwbare energie ten opzichte van vroegere perioden, waarbij sommige duurzaam waren en andere niet. Genereuze subsidies, belastingenprikkels en netwerkvoordelen zullen vele van hen ondersteunen, zelfs als ze niet winstgevend zijn. Voor investeerders is het de uitdaging om de winnaars te vinden die op de lange termijn zullen overleven, zelfs als / wanneer de subsidies verdwijnen.”

 

“Dit jaar start met de vier grote obstakels voor een snellere diepgaande decarbonisatie: langzame penetratie van EV's, nodige upgrades van transportinfrastructuur, geologische koolstofvastlegging (CCS) en elektrificatie van industrieel energiegebruik.

 

De conclusie

De primaire-energie-mix verandert al dertig jaar niet meer

De reden waarom de globale primaire energiemix al dertig jaar onveranderd blijft is dat, ondanks gigantische nieuwe capaciteiten aan hernieuwbare energie-infrastructuur, er ook voor alle andere technologieën capaciteit is bijgebouwd. En hierbij hebben, naar verhouding, die andere geïnstalleerde capaciteiten (fossiel, nucleair,...) een véél hogere benuttingsgraad, waardoor uiteindelijk de geproduceerde energie uit die andere bronnen procentueel volledig gelijke tred heeft gehouden met de aangroei van productievolumes uit hernieuwbare capaciteit.

De globale CO2-uitstoot zal nog een lange poos blijven stijgen 

De vermindering van de primaire energiebehoeften in de Westerse landen -door een veelheid van factoren, zoals hogere efficiëntie, maar ook door delokalisatie van industriële activiteiten of economische crisissen- wordt ruimschoots gecompenseerd door groeilanden, waardoor de CO2-uitstoot uit fossiele bronnen voor die landen nog lang en sterk zullen toenemen.
Het is een illusie te denken dat de menselijke uitstoot van CO2 op wereldschaal binnen afzienbare tijd zal verminderen. Niets wijst in die richting.

Méér hernieuwbare energie betekent grotere afhankelijkheid van gas

Landen die opteren voor een grotere penetratiegraad van hernieuwbare energie in hun energiesysteem, denk aan Duitsland, maken zichzelf ook veel afhankelijker van fossiele energie, omdat hernieuwbare energie-infrastructuur een lage benuttingsgraad heeft en dus de meeste energie in de praktijk uit flexibele back-up-centrales moet komen. Daardoor wordt de afhankelijkheid van bijv. Russisch gas juist groter, terwijl sommigen via hernieuwbare energie die afhankelijkheid hoopten te verminderen. Het is één van de paradoxen die beleidsmakers vandaag slecht lijken te begrijpen.

Opschaling leidt niet noodzakelijk tot een versnelling van de transitie

De kunstmatige manier waarop niet-competititieve technologie wordt gestimuleerd of in leven gehouden, legt de basis voor bubbels die vroeg of laat kunnen uit elkaar spatten. Niet alle factoren dragen immers bij tot kostenreductie bij opschaling. Soms zelfs in tegendeel. Als zeldzame materialen nodig zijn, zal een opschaling en grotere vraag juist grotere opwaartse druk zetten op de kostprijs van die technologie in plaats van de kost ervan te verminderen. Een transitie zal dus bij opschaling in zulke gevallen worden afgeremd, eerder dan te versnellen.

De overkoepelende boodschap van dit document is niet klimaatnihilisme; het is dat de gedragsmatige, politieke en structurele veranderingen die nodig zijn voor een diepgaande decarbonisatie nog steeds schromelijk onderschat worden. De bedrijven  waar wij allemaal op vertrouwen voor afschakelbare thermische energie en vermogen zullen moeten  kunnen overleven en bloeien.”

Een onmogelijke Green Deal

Economische onhaalbaar

De economische haalbaarheid van  hernieuwbare energie wordt door   John Constable en zijn team in een 144 blz. tellende  bijdrage “The Green Mirage” http://www.civitas.org.uk/content/files/GreenMirage.pdf  beschreven en maakt brandhout van de vele voordelen die permanent in de verf gezet worden. Hij komt voor  het VK en de EU tot de volgende conclusies:

Wat het potentieel op langere termijn betreft voor een levensvatbare en welvarende wereldeconomie met een laag emissieprofiel, toont de huidige studie aan dat de vooruitzichten voor een zichzelf in stand houdende koolstofarme economie als resultaat van het huidige Britse en EU beleid slecht zijn.

Het probleem is dat dit beleid voor een dergelijke verschuiving naar systemen voor hernieuwbare energie een hoge mate van staatsdwang vereist.

Dit brengt het risico met zich mee dat de economische groei stagneert en leidt tot lagere niveaus van uitvindingen en innovatie, met als gevolg een zwakke voorbereiding op een dalend gebruik van fossiele brandstoffen.

De ervaringen in Spanje en Duitsland leren ons dat de kosten voor het ondersteunen van hernieuwbare energieopwekking te hoog zijn in vergelijking met koolstofarme alternatieven, en dat dit vrijwel zeker, in de loop van de tijd, negatieve economische effecten zal hebben, zowel in termen van bruto binnenlands product als werkgelegenheid.

Een tijdperk van hernieuwbare energieopwekking lijkt aan te breken. Te hoge subsidies om duurzame energie in het systeem te dwingen tasten banen in andere sectoren van de economie aan.

Ten slotte suggereert een analyse voor de EU dat de netto-effecten van dergelijk beleid slechts marginaal positief zouden zijn als de EU een groot deel van de wereldexportmarkt in technologieën voor hernieuwbare energie behoudt - iets dat nogal onwaarschijnlijk lijkt.

Kortom: de huidige vooruitzichten voor een duurzame koolstofarme economie zijn slecht voor zowel het VK als de hele Europese Unie (EU). Duitsland en Spanje hebben al duidelijk laten zien wat er gebeurt als staatsdwang een dergelijke dramatische verschuiving naar minder betrouwbare en duurdere hernieuwbare energiesystemen oplegt: onhoudbaar hoge subsidies, minder banen en verminderde economische groei.

Elektriciteit is slechts een onderdeel van de globale energiecapaciteiten

De  focus (gewild?) beperken tot elektrische energie verbergt de realiteit. De bijdrage van zon en wind in de totale energiebehoefte is ook bij ons rond 5 mogelijks 7%, belachelijk laag in het licht van 100% tegen 2050 en onmogelijk te overbruggen. Door de eis voor omschakeling zal de vraag naar elektrische energie enorm stijgen

Kleine concentraties leveren veroorzaken reeds storingen in leveringszekerheid, en de complexiteit van het netwerk verhoogt het risico op uitval door cyberaanvallen (inclusief toekomstige nieuwe vorm van oorlogsvoering).

Ondanks de nadelen is het is extreem duur, In Australië stijgen de energieprijzen bij een penetratie van GE van rond 7% met een factor 6 sneller dan de lonen. Het is totaal onaanvaardbaar dat het kostenplaatje steeds verborgen gehouden wordt ( zie ook RES in Nederland).

Hoe dergelijke beschamende situatie mogelijk is?

Deze bedroevende gang van zaken is enkel en alleen maar mogelijk wanneer de beleidsverantwoordelijken ondoordachte beslissingen nemen én de media hun rol van ‘Vierde Macht’ straal negeren en zelf  selectieve misleidende informatie verspreiden zonder enige kritische kanttekening.